มอเตอร์ไซค์รับจ้าง ที่ขณะนี้ คสช. และกรมการขนส่งทางบก เข้ามาจัดระเบียบรถจักรยานยนต์สาธารณะในเขตกรุงเทพมหานครให้เข้าที่เข้าทาง จัดทำทั้งป้ายแสดงหน้าตา รายชื่อผู้ขับขี่ แสดงราคาของจุดหมายที่ต้องการไป หรือจดทะเบียนรถให้ถูกต้องตามกฏหมาย (เป็นป้ายเหลือง) ซึ่งบรรดาสื่อต่างๆ มักใช้คำว่า "วิน จยย." หรือ "วินมอเตอร์ไซค์" หลายคนอาจจะสงสัย คำว่า "วิน" นั้น มาจากไหน? ทำไมถึงใช้คำนี้? เช็คราคา.คอม มีคำตอบเรื่องนี้มาฝากกันครับ
ในบทความของ รศ.ดร.นิตยา กาญจนะวรรณ ภาคีสมาชิก สำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสถาน ได้อธิบายเกี่ยวกับคำว่า วิน ไว้ดังนี้ครับ
"วิน" เป็นคำที่ใช้กันโดยทั่วไปและที่ปรากฏในสื่อมวลชนก็มีต่างๆ กันไป เช่น "วินมอเตอร์ไซค์" "วินรถจักรยานยนต์รับจ้าง" "วินรถตู้โดยสาร" "ผู้ขี่รถวิน" "เจ้าแม่วิน" "ผู้คุมวิน" "เจ้าของวิน" "เสื้อวิน" ฯลฯ
สิ่งที่น่าสังเกตในทางภาษาก็คือ คำนี้หมายถึงอะไร มาจากไหน
เป็นที่เข้าใจกันว่า วิน หมายถึง "สถานที่ซึ่งผู้ขี่รถจักรยานยนต์รับจ้างหรือรถตู้โดยสารนำรถมาจอดคอยรับผู้โดยสาร" การจอดนั้นก็ต้องจอดกันอย่างมีระเบียบ กล่าวคือ ใครมาถึงก่อนก็ได้จอดอยู่ในลำดับต้น ใครมาทีหลังก็ได้จอดต่อๆ กันไป ผู้ใช้บริการที่รู้ธรรมเนียมก็จะไปใช้บริการที่คันแรกสุดก่อน
รถที่เข้ามาร่วมในกระบวนการนี้จึงเรียกว่า "รถวิน"
ผู้ขับขี่รถดังกล่าวจึงเรียกว่า "ผู้ขี่รถวิน" หรือ "ผู้ขับรถวิน"
สถานที่จอดรถก็เรียกว่า "วิน" ซึ่งอาจจะเป็นที่สาธารณะ หรือที่ส่วนบุคคลก็ได้
ผู้ดูแลหรือผู้เก็บค่าธรรมเนียมก็เรียกว่า "เจ้าของวิน" "ผู้คุมวิน" "เจ้าพ่อวิน" "เจ้าแม่วิน" ฯลฯ
ความจริงคำว่า "วิน" นี้ไม่ต้องการคำแปลเลย เพราะเป็นที่เข้าใจกันทั้งบ้านทั้งเมือง แต่ที่นำมาเขียนถึงนี้ก็เพราะอยากจะวิเคราะห์ตามหน้าที่ของนักภาษา
คํานี้มาจากภาษาอังกฤษว่า "Win" แปลว่า "ชัยชนะ" ซึ่งได้มาจากการแข่งขัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านกีฬา ที่คนไทยรู้จักกันดีก็คือการแข่งม้า ตัวที่ชนะที่หนึ่งก็เรียกว่า "เข้าวิน" ตัวที่ชนะเป็นที่สองถ้าคิดแบบอเมริกันก็เรียกว่า "เข้าเพรซ" (Place) ถ้าคิดแบบอังกฤษตัวที่ชนะเป็นที่สองหรือสามก็เรียกว่า "เข้าเพรซ" ได้เหมือนกัน
ในภาษาไทย ความหมายของคำว่า วิน ได้เปลี่ยนแปลงไป กลายเป็น "สถานที่จอดรถ" ลักษณะการนำรถเข้ามาจอดแบบมาถึงก่อนได้ก่อนก็เป็นการแข่งขันกันกลายๆ เมื่อนำรถมาจอดที่ "วิน" ได้ก็เรียกว่า "เข้าวิน" ทุกคน ไม่มีใคร "เข้าเพรซ"
คำนี้เมื่อจะแปลกลับเป็นภาษาอังกฤษ หนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษบ้านเราใช้ว่า "Queue" ซึ่งแปลกลับมาเป็นไทย (เชื้อสายฝรั่ง) ได้ว่า "คิว" นั่นเอง บางครั้งจึงมีคนใช้คำว่า "คิวรถ" แทน "วินรถ" ใครขืนแปลคำว่า "วิน" กลับไปเป็น "Win" ฝรั่งคงงง